Hatay’da Fransızlarla Mücadelede İsimsiz Bir Kahraman
Söğüt deresinde Fransızlara karşı girişilen mücadelede kahramanlıklar gösteren eli silah tutan onlarca yiğit insanlardan birisi de Gavurdağı zirvelerinde (Amanoslar) hayvancılık yaparak geçimini sağlayan Köstü Ali’dir.
Uzun boylu, genç, gözünü budaktan esirgemeyen yiğit bir delikanlı olan Köstü Ali, cesaretiyle örnek olmuş bir savaşçıdır. Gavurdağlarının her bir kovuğunu avucunun içi gibi bilen Köstü Ali, Fransızların Türk yurdunu işgalini bir türlü içerisine sindiremez. Fransızlarla yapılan bütün çatışmalarda önde gider. Köstü Ali, Yalak mevkiinde 1924 yılının bir bahar ayının ikindi vaktinde Hassa ovasına hâkim Üceninbaşı’nda davarını otlatırken Hacılar köyünde karargâh kuran Fransızların Aşağı Karafakılı köyüne doğru top atışları yaptığını ve piyadelerle köye doğru ilerlediklerini görür. Birlikte davar güttüğü arkadaşı Köse Ahmetoğlu Ali’ye,
“Şu benim davara da mukayyet ol, birkaç tane gavur öldürüp de geleyim” der. Köse Ali,
“Bana birkaç mermi ver de ben de Fransız’a sıkayım, yoksa davarına bakmam” der.
Köstü Ali, oradan sıkılan merminin yetişmeyeceğini bildiği halde Köse Ali’ye birkaç atış yaptırır ve Yalak’tan aşağı Fransız’ın üzerine doğru yürür. Arakadan gelen bir sesle geriye döner, Hacılar köyünden Mehmet Çavuş’u görür. Mehmet Çavuş, Fransız zulmünden Tiyek köyüne kaçmaktadır. Onu da yanına alarak yoluna devam eder. Biraz ileride Yukarı Karafakılı köyünden Aşağı Karafakılı’ya yardıma giden üç çete de Köstü Ali’ye katılır. Beş kişilik bir güce kavuşan Köstü Ali, Çaltılı çayı yakınlarında Fransızların bir gurubu ile çatışmaya girer 7-8 tane Fransız askerini öldürürler.
Bu sırada Fransızların öndeki grupları, 30 Ekim 1918 tarihinde anlaşmalarla kendilerine bırakılan ama hiç gitmedikleri Aşağı Karafakılı köyünü işgal ederler. Köy halkı leçelik alanına çekilerek saklanır. Akşamın karanlığı da çökmek üzeredir. Fransızlar, bir taraftan da çetelerin baskınından da korkmaktadırlar. Hacılar’daki karargâhlarından gelen emir üzerine köyden çekilmeye başlarlar. Köstü Ali ve arkadaşları köye ulaşırlar, Karafakılı Höyüğü’ne çıkarlar. Apar topar geri çekilen Fransız askerlerinin üzerine yaylım ateşinde bulunurlar. Köstü Ali ve arkadaşları, Fransız askerinin çekilirken höyük üzerinde ağırlığından dolayı götüremedikleri makineli tüfeği alarak akşamın geç saatinde Söğüt köyüne gelirler. Mehmet Çavuş Bağarası’ndan Tiyek köyüne ayrılır. Köy meydanında toplanan halka durumu anlatırlar.
Köstü Ali, Fransız’ın her an köye saldırabileceğini söyleyerek tertibatlar yapılır. Halk, bu makineli tüfeği inceler. Onu kullanmasını bilen hiç kimse yoktur.
Derler ki; “Bu tüfeği Nahsen Paşa’nın kardeşi Gömehmet kullanır, çünkü onun kafası teknik işlere yatkındır.” Gömehmet, aldığı bu makineli tüfeği Hassa’ya getirerek Hükumet yetkililerine teslim eder. Bu başarıyı Gömehmet’in yaptığını zanneden Hükumet yetkilileri onu “Çetebaşı” ilan ederler. Durum Ankara’ya bildirilir ve Gömehmet’e Ankara’nın emriyle, Dörtyol bölgesinde geniş bir arazi verir.
Aşağı Karafakılı’da Fransızlara zayiat verdiren ve makineli tüfeklerine el koyan Köstü Ali, Fransızlar tarafından her yerde aranır. Hassa’daki hükümet yetkililerinden kendilerine teslim edilmesini isterler. Hassa hükumet yetkilileri Fransızlara, “Köstü Ali Söğüt köyündendir, orası da sizin sınırlarınız içerisindedir” cevabını verir. Fransızlar Söğüt’e giremedikleri için cesaretiyle bir çok insana örnek olan Köstü Ali’yi yakalayamazlar.
Söğüt, Yoluklar ve Yukarı Karafakılı köylerinin bir elin parmakları kadar az olan savaşçıları ile Boklukayalık Muharebesine katılarak Fransız güçleri karşısında üstün başarılar gösteren Köstü Ali, 1990 yılında 90 yaşında vefat etti.
Ruhu şad olsun!..
Ahmet YANAR – Araştırmacı, Edebiyat Öğretmeni