“Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” değiştirildi. 53 şehirde bir alt bölgedeki teşviklerden faydalanacak ilçeler teker teker tespit edildi. Hassa’da bölgedeki teşviklerde daha fazla yararlanacaklar listesinde yer alıyor.
Teşvikler İlçe Bazına İndi: Hangi İlçelere Teşvik Verilecek?
Teşvik yönteminde ilçe bazında kategorize etmek ve teşviklerin tasarlanması için ciddi bir hamle geldi. Cumhurbaşkanı kararı ile ilçe bazında olduğu şehir sebebiyle olduğundan daha gelişmiş listesinde olan bir ilçenin teşvikten daha fazla faydalanmasının önü açıldı.
OSBÜK Başkanı Memiş Kütükçü, “İlçelerimizde, özellikle doluluk oranı düşük OSB’lerimiz için yepyeni bir yatırım sayfası açılacak” diye konuştu. Sanayicilerin uzun süredir istediği ilçe bazlı teşvik sisteminin yürütülmesi ile ilgili karar, yatırımcıların yüzünü güldürdü. Resmi Gazete’de yer alan karara göre, 53 şehrin ilçeleri teşvikten faydalanabilecekken, 28 şehir de kapsam dışı kaldı. Görevliler, bulundukları şehrin gelişmişlik seviyesinin altında olan ilçelerin seçildiğini aktardı.
Teşvik yönteminde, uzun zamandır istenen ilçe bazında gruplara ayırma ve teşviklerin ilçe ilçe tasarlanması isteklerine yönelik ilk adım atıldı. Resmi Gazete’nin 21 Ağustos tarihli sayısında yayımlanan “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar”da farklılık yapan Cumhurbaşkanı Kararı ile, kendi bölgesindeki desteklerin bir alt bölgesindeki desteklerden faydalanacak ilçeler belirlendi.
“Bulunduğu ilin bir alt grubunda teşvik uygulanacak” ilçelerin esas seçim ölçütleri, oldukları şehrin gelişmişlik seviyesinin altında yer almaları olarak uygulandı. Böylelikle, ilçe bazında olduğu şehirden daha gelişmiş görünen bir ilçenin problemi ortadan kalkmış oldu. Görevliler, faaliyetin 60’ın üzerinde ölçüt ile yapılan ilçelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik endeksi temel alınarak gerçekleştirildiğinin altını çizdi. Böylece, ilçenin durumu başka ilçeler ve şehrin durumuyla kıyaslanarak sıralama yapıldı.
53 Şehrin İlçesi Sınıflandı
İlçe bazındaki desteğin ilk ölçütü için 53 şehrin ilçesi sınıflandı. 28 şehir de kapsama dahil edilmedi. Görevliler bunun sebebinin, “ilgili ilde, o ilin teşvik grubundan (sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyinden) daha düşük seviyede ilçe bulunmaması” olduğunu aktardı. Aynı zamanda, en fazla teşvikten faydalanan 6. Bölgedeki şehirler, alt bölge olmadığı için kapsama dahil olmadılar.
Görevliler, ilçe seviyesinde gelişme yoluna girmiş bir ilçede yatırımların teşvik sebebiyle hiç gelişmemiş, aynı zamanda sürdürülebilirliği kısıtlı olabilecek bir ilçeye kaymasına yol açmayacağı görüşüne de vurgu yaptılar. Bir sanayi yatırımının kararında, insan kaynaklarına, ekosistemden, ulaşım yollarına yakınlıktan enerjiye kadar pek çok kıstasın etkili olduğunu, kamu teşvikinin etkisinin 4. sıraya kadar gerilediğini ifade ettiler. Böylelikle ilçe seviyesindeki yatırımlarda yalnızca teşvikin ana etken olmayacağı, yeni getirilen destek maddesinin gelişmeye katkı vermeyi hedeflediği aktarıldı.
İlçe Bazında Desteğin İlk Adımı
Karar şimdilik yalnızca alt bölge desteğinden faydalanacaklar kriterini barındırıyor fakat önümüzdeki dönemde bu sınıflamaya dayalı bir şekilde yeni teşvik etkenlerinin tasarlamanın da yolu açıldı. Aynı zamanda, OSB’lerin ait oldukları şehirlerin bir alt bölgesi desteğinden faydalanmasına dair dipnot da teşvik kararnamesi içerisinde yer alıyor. Bu sebeple sayılan ilçelerdeki OSB’lerde yatırım yapıldığında, 2 alt bölge desteğinden faydalanılabileceği doğrultusunda yorumlar yapıldı fakat bu meselede çeşitli yorumlar yapılabiliyor. Kamuoyunda teşvik kararnamesi olarak isimlendirilen Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda, hala uygulanmakta olan şehirlerin altı kola ayrılarak, bu kollara göre teşvik etkenlerinin verilmesi kategorize edilmesinin yanında, her bir şehrin içinde başka ilçelere kıyasla daha az gelişmiş ilçeler tespit edildi. İlçe sınıflaması ilk defa Karara girmiş oldu. Her ilçe için veya bir bölgedeki ilçeler için daha ‘özel’ bir düzenlemeye gidilmedi. Fakat bu sınıflamaya göre önümüzdeki zaman diliminde ilçe bazında özel teşvik düzenlemelerine de imkan olacak. Bu etapta verilen teşvik, alakalı ilçenin şehri hangi teşvik grubunda ise, bir alt kolun teşvikinden faydalanacak şekilde düzenlendi.
21 Ağustos 2020 günlü Resmi Gazetede yayımlanan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanı Kararı (2846) ile şehrinin ait olduğu teşvik kolundan bir alt kola teşvik verilecek ilçeler şu şekilde:
- Ankara: Çamlıdere, Bala, Haymana
- Amasya: Göynücek, Hamamözü
- Adana: Yumurtalık, îmamoğlu, Karataş, Karaisalı, Tufanbeyli, Aladağ, Feke, Saimbeyli
- Afyonkarahisar: Kızılören, İhsaniye, Bayat, Sinanpaşa, Hocalar, Çobanlar
- Aksaray: Ortaköy, Sarıyahşi, Eskil, Ağaçören, Güzelyurt, Gülağaç
- Antalya: Gündoğmuş
- Aydın: Kuyucak, Germencik, Karacasu,. Sultanhisar, Köşk, Buharkent, Yenipazar, İncirliova, Bozdoğan, Koçarlı, Karpuzlu
- Bartın: Kurucaşile
- Balıkesir: Savaştepe, Dursunbey, Sındırgı, Havran, Kepsut, İvrindi, Balya
- Bilecik: Gölpazarı, İnhisar, Yenipazar
- Bolu: Yeniçağa, Mudurnu, Göynük, Seben, Kıbrısçık, Dörtdivan
- Bursa: Harmancık, Keleş, Büyükorhan
- Burdur: Kemer, Ağlasun, Çavdır, Çeltikçi, Yeşilova, Altınyayla
- Çanakkale: Bayramiç, Yenice
- Çorum: Ortaköy, Boğazkale, Uğurludağ, Mecitözü, Bayat, Laçin
- Çankırı: Bayramören
- Denizli: Babadağ, Kale, Beyağaç, Baklan, Güney, Çameli
- Düzce: Çilimli, Kaynaşlı, Cumayeri, Gölyaka, Yığılca
- Edirne: Enez, İpsala, Meriç, Lalapaşa
- Elazığ: Kovancılar, Karakocan, Alacakaya, Maden, Palu, Baskil, Sivrice, Ancak
- Erzincan: Otlukbeli, Tercan, Çayırlı
- Zonguldak: Kilimli, Gökçebey
- Erzurum: Horasan, Hınıs, Şenkaya, Çat, Köprüköy, Tekman, Karaçoban, Karayazı
- Eskişehir: Alpu, Günyüzü, Han
- Gaziantep: Nizip, İslahiye, Oğuzeli, Nurdağı, Karkamış, Araban, Yavuzeli
- Hatay: Arsuz, Reyhanlı, Yayladağı, Hassa, Kumlu, Altınözü
- Isparta: Şarkikaraağaç, Aksu, Gelendost, Sütçüler
- Karabük: Eskipazar, Yenice, Ovacık, Eflani
- Karaman: Kazımkarabekir, Başyayla, Sanveliler, Ayrancı
- Kastamonu: Daday, Cide, İhsangazi, Hanönü, Azdavay, Pınarbaşı, Şenpazar, Doğanyurt
- Kayseri: İncesu, Felahiye, Yahyalı, Bünyan, Yeşilhisar, Pınarbaşı, Sarıoğlan, Tomarza, Sarız, Akkışla
- İzmir: Bayındır, Beydağ, Kiraz
- Kırıkkale: Karakeçili, Delice, Keskin, Sulakyurt, Balışeyh, Çelebi
- Kırklareli: Demirköy, Pehlivanköy, Kofçaz
- Kırşehir: Akpınar, Çiçekdağı, Boztepe, Akçakent
- Kilis: Musabeyli, Polateli, Kulu
- Kütahya: Domaniç, Hisarcık, Şaphane , Pazarlar, Dumlupınar, Altıntaş, Çavdarhisar, Aslanapa
- Konya: Sarayönü, Hadim, Taşkent, Güneysımr, Hüyük, Kadınhanı, Doğanhisar, Tuzlukçu, Yalıhtiyük, Bozkır, Derebucak, Altınekin, Çeltik, Yunak, Derbent, Halkapmar, Emirgazi, Ahırlı
- Nevşehir: Derinkuyu, Acıgöl
- Malatya: Hekimhan, Doğanşehir, Akçadağ, Yazıhan, Doğanyol, Arguvan, Kuluncak, Kale, Pütürge
- Manisa: Saruhanlı, Köprübaşı, Ahmetli, Gölmarmara, Selendi
- Muğla: Seydikemer
- Niğde: Altunhisar, Çiftlik
- Osmaniye: Sumbas
- Mersin: Aydıncık, Mut, Gülnar
- Rize: Hemşin, Güneysu, îyidere, Derepazarı, İkizdere, Kalkandere, Çamlıhemşin
- Sakarya: Kaynarca, Ferizli, Karapürçek, Taraklı
- Samsun: Kavak, Havza, Alacam , Yakakent , Vezirköprü, Salıpazarı, Asarcık, Ayvacık
- Sinop: Dikmen
- Sivas: Akıncılar, Zara, Gölova, Kangal.Ulaş, Altınyayla,Hafik, Yıldızeli,Koyulhisar
- Trabzon: Çarşıbaşı, Araklı, Şalpazarı, Demekpazarı, Tonya, Köprübaşı, Hayrat, Düzköy
- Uşak: Banaz, Karahallı, Sivaslı
- Yozgat: Aydıncık
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar